Doggerland - Avropanın şimalında, hazırkı Şimal dənizində, bir zamanlar mövcud olmuş qədim torpaq ərazisi. Doggerland hazırkı Böyük Britaniya, Danimarka və digər Avropa ölkələri ilə quru əlaqəsi olan geniş bir torpaq sahəsi idi. Lakin təxminən 8,000 il əvvəl dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi nəticəsində bu ərazi tamamilə su altında qaldı. Geoloji və tarixi mühit Doggerland, geoloji baxımdan Avropanın kontinental şelfində yerləşən ərazi idi. Bu torpaq sahəsi, paleolit və mezolit dövrlərində burada yaşayan insanlar üçün mühüm məskən olmuşdur. Ovçuluq, balıqçılıq və yığıcılıq bu ərazidə yaşayan insanların əsas məşğuliyyətləri idi. Doggerlandda tapılan qalıqlar və artefaktlar, bu ərazinin zəngin flora və faunaya malik olduğunu göstərir. İnsanlar burada böyük mamont sürüləri və digər iri heyvanları ovlayır, həmçinin bol bitki resurslarından istifadə edirdilər. Su altında qalma səbəbləri Doggerlandın su altında qalması əsasən sonuncu Buz dövrünün bitməsi ilə əlaqəlidir. Buzlaqlar əridikcə, dəniz səviyyəsi sürətlə yüksəlməyə başladı. Təxminən 8,200 il əvvəl baş vermiş “8.2 Kiloyear Event” adlı iqlim hadisəsi və böyük miqyaslı daşqınlar bu prosesləri daha da sürətləndirdi. Beləliklə, ərazi tamamilə Şimal dənizinin suları ilə əhatələndi. Arxeoloji araşdırmalar İndi Doggerland kimi tanınan ərazinin mövcudluğu 19-cu əsrin sonlarında qurulmuşdur. Dogger Bankdan səthə çıxarılan bitki qalıqları 1913-cü ildə Klement Rid tərəfindən tədqiq edilmiş və Neolit dövrünə aid heyvan qalıqları və işlənmiş çaxmaqdaşları da tapılmışdır. Anatomist Ser Artur Keyt 1915-ci il “İnsanın qədimliyi” adlı kitabında ərazinin arxeoloji potensialını müzakirə etmişdir. 1931-ci ildə Colinda trol gəmisi Norfolkdan 40 km (25 mil) şərqdə Ower Bank yaxınlığında balıq tutarkən bir parça torf götürdü . Torfda 220 mm (8,5 düym) uzunluğunda zıpkın və ya balıq nizəsi kimi istifadə edilən tikanlı buynuz ucu tapıldı və bu, ərazinin tundra olduğu zaman eramızdan əvvəl 10,000 ilə 4,000-ci illərə aiddir. 1990-cı illərdə Bryony Coles tərəfindən maraq yenidən canlandırıldı , o, ərazini "Şimal dənizinin cənubundakı böyük sahillərdən sonra" "Doggerland" adlandırdı - və ərazinin spekulyativ xəritələrini hazırladı. O, Şimal dənizinin cənub dibinin hazırkı relyefinin Doggerland topoqrafiyası üçün əsaslı bələdçi olmadığını qəbul etsə də topoqrafiya son vaxtlar buradan əldə edilmiş seysmik tədqiqat məlumatlarından istifadə etməklə daha etibarlı şəkildə yenidən qurulmağa başlamışdır . Doggerland haqqında məlumatlar əsasən sualtı arxeologiya sahəsində aparılan tədqiqatlardan əldə olunur. Şimal dənizində neft və qaz axtarışları zamanı tapılan fosillər, heyvan sümükləri, daş alətlər və digər əşyalar bu ərazinin tarixi haqqında yeni biliklər ortaya çıxarmışdır. Maraqlı faktlar: • 1931-ci ildə bir İngilis balıqçısı tərəfindən tapılan mamont dişi Doggerlandın ilk arxeoloji dəlillərindən biri oldu. • 2019-cu ildə Danimarkadan olan alimlər, Doggerlanda təbii daşqınların nəticələrini araşdırmaq üçün yüksək həssas texnologiyalardan istifadə etdilər. Doggerland əhəmiyyəti Doggerland, Avropanın tarixi və geoloji keçmişini anlamaq üçün olduqca vacibdir. Bu ərazi, yalnız qədim insanların yaşam tərzi haqqında deyil, həm də qlobal iqlim dəyişikliyinin uzunmüddətli təsirləri haqqında dəyərli məlumatlar təqdim edir.
https://www.bbc.com/news/science-environment-27224243
https://medium.com/global-science-news/revisiting-the-doggerland-hypothesis-assessing-its-validity-in-light-of-recent-archaeological-and-2fc0d11bb406
https://www.cambridge.org/core/journals/proceedings-of-the-prehistoric-society/article/abs/doggerland-a-speculative-survey/EB385EB842EADD38C07250C400040CC0
https://www.researchgate.net/publication/319316041_Life_in_Doggerland_-_palynological_investigations_of_the_environment_of_prehistoric_hunter-gatherer_societies_in_the_North_Sea_Basin
https://www.academia.edu/84774771/The_archaeological_context_of_Doggerland_during_the_final_Palaeolithic_and_Mesolithic_Chapter_5_
https://www.prehistoricsociety.org/events/2024-04-15
https://pubs.geoscienceworld.org/gsl/books/edited-volume/1552/chapter-abstract/107294834/Doggerlandthe-cultural-dynamics-of-a-shifting?redirectedFrom=PDF
https://www.sidestone.com/books/doggerland-lost-world-under-the-north-sea
https://en.wikipedia.org/wiki/Doggerland
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1040618224001538?via%3Dihub
Tarix : 28 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
