Sir David Lyndsay of the Mount (təq. 1486 – təq. 1555; soyadı bəzən Lindsay kimi də yazılır) — Şotlandiyalı cəngavər, şair və herald idi. O, ən yüksək heraldik vəzifə olan Lyon Kralı (Lyon King of Arms) vəzifəsinə yüksəlmişdir. Lyndsay həm də İntibah dövrünün ruhunu əks etdirən və "makar" (Şotlandiya şairi) kimi tanınan məşhur bir şair kimi qalır. Onun əsərləri Şotlandiya mədəniyyətində və ədəbiyyatında mühüm rol oynamışdır. Lyndsay-in yaradıcılığı dini, siyasi və ictimai mövzuları əhatə edir, həmçinin müasir dövrün problemlərini və istehzalı tənqidlərini özündə birləşdirir. Onun ən məşhur əsərlərinə "A Satire of the Three Estates" (Üç Təbəqənin Satirası) və "The Dreme of Sir David Lyndsay" (Sir David Lyndsay-in Xəyali) daxildir. "A Satire of the Three Estates" xüsusilə məşhurdur, çünki bu əsər Şotlandiyada siyasi və sosial islahatların tərəfdarı olan bir şair kimi Lyndsay-in cəmiyyətdəki qüsurları və ədalətsizlikləri tənqid etməsini əks etdirir. Bu əsər Şotlandiya teatrının inkişafında da mühüm rol oynamışdır. Sir David Lyndsay Şotlandiya İntibahının ən görkəmli nümayəndələrindən biri kimi tanınır və onun ədəbi irsi həm öz dövründə, həm də sonrakı nəsillər üçün böyük əhəmiyyət daşımışdır. Onun yaradıcılığı Şotlandiya mədəniyyətinin zənginliyini və dərinliyini nümayiş etdirir. Həyatı və təhsili David Lyndsay təxminən 1490-cı ildə Şotlandiyanın Lothian bölgəsində anadan olmuşdur. Onun həyatı ilə bağlı məlumatlar az olsa da, şairin təhsili ilə bağlı bir neçə əlamət var ki, o, Edinburq Universitetində təhsil almış və kilsə rəsmisi olmuşdur. Lakin o, dini işlərdən daha çox ədəbiyyat və dramaturgiyaya maraq göstərmişdir. Ədəbi fəaliyyəti Lyndsay, Şotlandiya ədəbiyyatının ən əhəmiyyətli Rönesans dönəmi şairlərindən biri olaraq tanınır. Onun əsərləri arasında həm şeir, həm də dramaturgiya yer alır. Fəlsəfi və didaktik şeirləri ilə tanınan Lyndsay, həmçinin şərh və sosial tənqidlə də məşğul olmuşdur. Şairin əsərlərində zamanın sosial və siyasi məsələləri, dini etiqadlar və şəxsi təcrübələr aydın şəkildə öz əksini tapır. Ən məşhur əsərləri The Dreme (1553) – Lyndsay'in ən tanınmış əsəri olan The Dreme, həm mədəniyyət, həm də dini təhlil edən, şairin alma və mükəmməl dünyaya olan baxışlarını əks etdirən fəlsəfi şeirdir. Ane Satyre of the Thrie Estaitis (1552) – Bu əsər, Şotlandiya'dakı sosial vəziyyətləri tənqid edən, həm də dramaturgiyaya aid ilk əsərlərdən biridir. Əsərdə üç əsas sosial təbəqənin (əsatir, kilsə, kral) nümayəndələri arasında olan qarşıdurma və qarşılıqlı münasibətlər göstərilir. Lyndsay burada satir və yumordan istifadə edərək ciddi sosial problemləri tənqid etmişdir. The Testament of the Papyngo (1558) – Şairin son əsərlərindən biri olan bu əsər, həmçinin satira və fələsəfi elementləri birləşdirərək insanın həyat və məqsəd anlayışına dair suallar doğurur. The Monarche – Şairin monarxiya və siyasi idarəetmə ilə bağlı yazdığı bir şeir, burada Şotlandiyanın kralı və hakimiyyət üzərində mülahizələr yer alır. Üslubu və irsinin əhəmiyyəti David Lyndsay, şair və dramaturq olaraq tanınan biri idi. O, şerində açıq və sərt dildən istifadə etmiş və məsəlli şeirlər yazmaqla, həm didaktik, həm də fəlsəfi ədəbiyyata töhfə vermişdir. Əsərlərində satira və tənqid üsullarından geniş istifadə etmişdir. O, həmçinin Şotlandiyanın ictimai-siyasi vəziyyətini tənqid edərək dövrün şərtlərini və cəmiyyətin pisliyini vurğulamışdır. Lyndsayin əsərləri Şotlandiya ədəbiyyatının Rönesans dövrünün əsas nümunələrindən biri olaraq qəbul edilir və onun şeirləri, həm dini, həm də sosial mövzulara yönəldiyi üçün, hələ də tədqiq olunur. Onun əsərləri zamanında Şotlandiyanın siyasi və dini həyatını müzakirə edərək, sosial bərabərsizlik və təhlükəli cəmiyyət strukturları haqqında şüurlar yaratmışdır.
https://www.britannica.com/biography/David-Lyndsay
https://asls.org.uk/publications/books/volumes/selectedpoems/
https://metseditions.org/read/zVXgrX8S6DzXHL32TvrQeH4VMKd5lAy
https://en.wikisource.org/wiki/Author:David_Lyndsay
https://www.amazon.com/Sir-David-Lyndsay-Selected-Volumes/dp/0948877464
https://the-silent-planet.fandom.com/wiki/David_Lindsay
https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp86925/sir-david-lyndsay
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
