David George Kendall (1918–2007) - Riyaziyyatçı və statistiklərin lideri. David George Kendall statistik nəzəriyyənin inkişafında mühüm töhfələr vermişdir, xüsusən ehtimal nəzəriyyəsi, sıralama statistikasının təkmilləşdirilməsi və ən çox Markov prosesləri sahəsindəki işləri ilə tanınır. Kendall, həmçinin Kendall’s Tau (Kendall sıralama korrelyasiya əmsalı) kimi statistik alətlərin yaradılması ilə məşhurdur. O, həmçinin statistik tədqiqatların və tətbiqi riyaziyyatın sahəsindəki müasir yanaşmaların inkişafında önəmli bir şəxsiyyət olmuşdur. Erkən həyatı və təhsili David Kendall 1918-ci ildə İngiltərənin London şəhərində doğulmuşdur. 1935-ci ildə London Universitetinin King Kollecinə daxil olmuş, burada riyaziyyat üzrə təhsil almışdır. O, riyaziyyat sahəsindəki təhsilini müvəffəqiyyətlə tamamladıqdan sonra Cambridge Universitetində doktorluq təhsili almağa davam etmişdir. Kendallın akademik karyerası da burada başlamış və o, elmi tədqiqatları ilə məşhurlaşmağa başlamışdır. Karyera və əsas töhfələri David Kendall, Cambridge Universiteti və Bath Universiteti kimi aparıcı təhsil müəssisələrində müəllimlik etmiş, həmçinin Royal Statistical Society (Kral Statistik Cəmiyyəti) və Institute of Mathematical Statistics (Riyazi Statistika İnstitutu) kimi prestijli cəmiyyətlərin fəal üzvü olmuşdur. Kendallın elmi fəaliyyətində ən çox diqqət çəkən sahələrdən biri ehtimal nəzəriyyəsi və statistik analizlərin tətbiqi olmuşdur. Onun ən məşhur töhfələrindən biri Kendall’s Tau (Kendall sıralama korrelyasiya əmsalı) adlı statistik alətdir. Bu alət, sıralama məlumatları arasındakı əlaqəni ölçmək üçün istifadə olunur və verilənlərdəki ardıcıl əlaqələri müəyyən etməyə kömək edir. Kendall's Tau, Spearman sıralama korrelyasiya əmsalı ilə əlaqəli olsa da, daha geniş bir tətbiq sahəsinə malikdir. Kendall’s Tau əmsalı, iki dəyişənin sıralama arasındakı əlaqəni ölçmək üçün istifadə edilən bir əmsaldır. Bu, verilənlərin ardıcıl sıralanması və hər iki dəyişənin sıralama məlumatlarına əsaslanaraq əlaqənin gücünü müəyyən edir. Əmsalın qiyməti -1 ilə +1 arasında dəyişir. +1 mükəmməl müsbət əlaqəni, -1 isə mükəmməl mənfi əlaqəni göstərir. 0 isə əlaqənin olmadığını bildirir. Kendall, həmçinin Markov prosesləri və onların xüsusiyyətləri ilə də məşğul olmuşdur. O, bu sahədəki əsərləri ilə statistik proseslərin inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Markov prosesləri, zamanla dəyişən vəziyyətlərin ehtimalı ilə bağlı modellər təqdim edir və çoxsaylı elmi sahələrdə, xüsusən iqtisadiyyat, ekoloji və sosial elmlərdə geniş tətbiq olunur. Təhsil və tədqiqat sahələrində rolu David Kendall, riyaziyyat və statistikadan ibarət çoxsaylı sahələrdə elmi işlər aparmış və bu sahələrdəki nəzəriyyə və praktikanın inkişafına mühüm töhfələr vermişdir. Onun işi, yalnız nəzəriyyə ilə məhdudlaşmır, həmçinin statistik alətlərin real dünya problemlərinə tətbiqini əhatə edir. Əsərləri elmi jurnal və konfranslarda çox sayda nəşr olunmuşdur və o, riyaziyyatçılarla statistiklərin arasında böyük hörmət qazanmışdır. O, statistik nəzəriyyənin təkmilləşdirilməsi və ehtimal nəzəriyyəsinin tətbiqində öncül olmuş, bununla yanaşı, statistik analizlərin dəqiq hesablanması üçün müxtəlif üsuların inkişafına rəhbərlik etmişdir. Həmçinin, onun işləri zamanla Bayes statistikası və təkrarlanan ölçmə metodları ilə əlaqəli yeni yanaşmaların ortaya çıxmasına səbəb olmuşdur. Əhəmiyyətli nəşrləri və tədqiqatları David Kendallın elmi karyerası boyunca çoxsaylı məşhur əsərləri və tədqiqatları nəşr olunmuşdur. Onun əsərləri statistik nəzəriyyə, ehtimal prosesləri və sıralama statistikaları kimi müxtəlif sahələrdə əhəmiyyətli yer tutmuşdur. "The Advanced Theory of Statistics" adlı kitabı, statistik tədqiqat və ehtimal nəzəriyyəsi sahəsindəki əhəmiyyətli əsərlərdən biridir. O, həmçinin 2007-ci ildə vəfat etdikdən sonra, öz irsini statistika və ehtimal nəzəriyyəsinin inkişafına verdiyi töhfələrlə tanıtdı. Kendall'ın elmi mirası statistik nəzəriyyənin gələcək inkişafında mühüm rol oynamış və müasir statistikanın tətbiqinə dair çoxsaylı yeni yanaşmaların inkişafına təkan vermişdir. David Kendall'ın mirası və tanınması David Kendall, yalnız akademik mühitdə deyil, eyni zamanda praktiki statistik tədqiqatlarda da dərin təsir buraxmış bir şəxsiyyət olmuşdur. O, statistik nəzəriyyənin inkişafı və praktik tətbiqi sahələrindəki öncül şəxsiyyətlərdən biri olaraq tanınmış və müasir statistikanın əsas nəzəriyyələrinin inkişafında öz töhfələrini vermişdir. Onun işləri, statistik analizlərdə daha yüksək dəqiqliyin və obyektivliyin təmin edilməsinə kömək etmişdir.
https://archivesearch.lib.cam.ac.uk/repositories/9/resources/1670
https://web.archive.org/web/20151219000643/http://www.bath.ac.uk/ceremonies/hongrads/
https://mathgenealogy.org/id.php?id=15004
https://doi.org/10.1098%2Frsbm.2008.0017
https://en.wikipedia.org/wiki/David_George_Kendall
Tarix : 30 noyabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
