Dağ keçisi - Həmçinin Rocky Mountain keçisi kimi tanınan, Şimali Amerikanın qərbindəki uzaq və sərt dağlıq ərazilərə endemik olan cüt dırnaqlı bir məməli. Subalp və ya həqiqi alp növü olan bu canlı, dik qaya üzlərində, demək olar ki, şaquli qayalıqlarda və buzlu keçidlərdə tez-tez görülən möhkəm addımlı bir dırmaşandır. Dağ keçiləri ümumiyyətlə aşağı yüksəkliklərə enməkdən çəkinirlər — mövsümi qida çatışmazlığı və ya xüsusilə pis hava şəraitində istisna olmaqla — çünki onların yaşadığı ekstrem yüksəklik qara və qonur ayılar, pumalar və canavar kimi yırtıcılara qarşı əsas müdafiə vasitəsidir. Bəhs edilən ümumi adına və hər iki cinsin eyni yarımfəsilədə olmasına baxmayaraq, dağ keçisi Capra cinsinə aid deyil bu cinsə bütün əsl keçilər, məsələn, ev keçisinin törədiyi vəhşi keçi daxildir. Əksinə, o, daha çox “keçi-antaloplar” kimi tanınan digər bovidlərlə yaxın əlaqəlidir. Bunlara Avropa sernası , qoralar , takinlər və Yaponiya ilə Cənubi Asiyanın şərqində yaşayan serolalar daxildir.Dağ keçisi, cüt dırnaqlı məməlilər dəstəsi olan Artiodactyla və Bovidae fəsiləsinə aiddir. O, Caprinae yarımfəsiləsinə daxildir, burada əsl keçilər, vəhşi qoyunlar, sernalar, müşk öküzləri və digər növlər də yer alır. Himalay regionunda yaşayan takinlər, dağ keçisinin qardaş nəsli olmasa da, onunla çox yaxın əlaqəlidir və demək olar ki, eyni vaxtda təkamül etmişdir; onlar əcdad keçidən paralel şəkildə inkişaf etmişlər. Bu qrupun digər üzvlərinə bharal, əsl keçilər və Himalay tahrı daxildir. Qoyun nəsli də onlarla çox yaxın əlaqəlidir, müşk öküzü nəsli isə bir qədər daha uzaqdır. Dağ keçiləri, ehtimal ki, öz qohumlarından təxminən 7,5-8 milyon il əvvəl, Tortonian dövrünün sonlarında ayrılmışdır. Dağ keçisinin ayaqları dik, qayalı yamacları dırmaşmaq üçün yaxşı uyğunlaşmışdır. Onların daxili pərdələri yapışqanlıq təmin edir və cüt dırnaqları aralana bilir. Ayaqlarının ucunda iti dırnaqlar var ki, bu da onların sürüşməsinin qarşısını alır. Onların güclü çiyin və boyun əzələləri var ki, bu da onları dik yamaclarda irəliyə doğru hərəkət etdirməyə kömək edir. Kanadanın Rocky dağlarında dağ keçisinin 45 dərəcəlik yamacı dırmaşmasını qeyd edən tədqiqatçılar, onun bütün bədən hərəkətlərini ölçə bildilər. Tədqiqatçılar müşahidə etdilər ki, keçi özünü irəliyə doğru hərəkət etdirəndə, birinci mərhələdə arxa ayaqlarını uzadır və ön ayaqlarını sinəsinə yaxın şəkildə bükür. İkinci mərhələdə isə arxa ayaqlarını sinəsinə yaxınlaşdırır, ön ayaqların humerus hissəsi isə keçinin sinəsinə nisbətən sabit bir mövqedə qalır, bu da dirsəyin bədənin balans mərkəzinə yaxın bir yerdə qalmasına imkan verir. Dirsək və bilək oynaqlarının uzadılması nəticəsində kütlə mərkəzi dağ yamacı boyunca şaquli şəkildə yuxarıya doğru hərəkət edir.
https://www.nationalgeographic.com/animals/mammals/facts/mountain-goat
https://www.nps.gov/kefj/learn/nature/mountain-goat.htm
https://www.adfg.alaska.gov/index.cfm?adfg=goat.main
https://fwp.mt.gov/conservation/wildlife-management/mountain-goat
https://www.nationalforests.org/blog/eight-facts-about-mountain-goats
https://kids.britannica.com/kids/article/mountain-goat/603389
https://wdfw.wa.gov/species-habitats/species/oreamnos-americanus
Tarix : 11 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
