Clapsticks və ya Bilma - Avstraliya aborigenlərinin ənənəvi zərb alətlərindən biri. Əsasən ritm yaratmaq üçün istifadə edilir. Bu alət, qədim dövrlərdən bəri Avstraliya aborigenlərinin musiqi və şamanik mərasimlərində mühüm yer tutur. Clapsticks, taxta çubuqların bir-birinə vurulması ilə çalınır və didgeridoo, bullroarer və digər musiqi alətləri ilə birgə istifadə edilir. Quruluşu və istifadəsi Clapsticks çox sadə bir quruluşa malikdir. Bu alət iki taxta çubuqdan ibarətdir ki, çubuqlar bir-birinə vurularaq səs yaradır. Çubuqlar adətən taxtadan, bambukdan və ya digər təbii materiallardan hazırlanır. Clapsticks, adətən şəxsən aləti ifa edən şəxsin öz ölçüsünə uyğun olaraq fərdiləşdirilir. Alətin uzunluğu və qalınlığı müxtəlif olsa da, iki çubuğun çəkilməsi və ritmik şəkildə vurulması əsas prinsipi dəyişməz qalır. Clapsticks, bir çox ritmik musiqi və rəqs növlərində istifadə olunur. Alət, həmçinin şifahi ənənələrin ötürülməsində və ritmik müşayiət kimi də istifadə edilir. Clapsticksin çalınması Clapsticks çalarkən, istifadəçi iki çubuğu əlləri ilə tutaraq onları bir-birinə vurur. Çubuqların müxtəlif şəkildə vurulması ilə müxtəlif səslər yaranır, bunlar musiqiyə uyğun olaraq dəyişir. Çubuqların vurulmasıyla yaradılan ritmik səs həm də digər alətlərə, xüsusən didgeridooya və ya bullroarerə müşayiət edir. Ritmin sürəti və gücü, çubuqların hərəkətinə bağlı olaraq dəyişir. İfaçılar, müxtəlif templi və ritmik səslər çıxarmaq üçün əl bacarıqlarını inkişaf etdirir və gözəl uyğunluq və harmoniya yaradaraq musiqini zənginləşdirirlər. Mədəni və sosial əhəmiyyəti Clapsticks, yalnız bir musiqi aləti deyil, eyni zamanda Avstraliya aborigen mədəniyyətinin bir parçasıdır. Bu alətin istifadəsi, ritmik musiqi ilə yanaşı, mədəni və sosial funksiyalar da daşıyır. 1. Ritmik müsabiqələr və rəqslər Clapsticks, rəqslər və mərasimlər zamanı istifadə edilir. Avstraliya aborigenləri, ritmik musiqi və rəqs vasitəsilə mədəniyyətlərini, tarixlərini və əfsanələrini nəsildən-nəsilə ötürürlər. Clapsticks, rəqsləri müşayiət edərək musiqinin ritmini təmin edir və iştirakçıların bir-biri ilə uyumlu şəkildə hərəkət etmələrini dəstəkləyir. 2. Şaman ayinləri və mərasimlər Clapsticks, aborigen şamanik mərasimlərində də istifadə edilir. Alət, ruhlarla əlaqə qurma və mistik ayinləri gücləndirmək məqsədilə istifadə olunur. İfaçı, Clapsticks-i çalarkən, təkcə ritmik musiqi yaratmaqla qalmır, həm də ruhani enerjini cəlb etməyə və müqəddəs məkanlarda mövcud olan varlıqlarla əlaqə yaratmağa çalışır. 3. Təbiətlə harmoniya Clapsticks, Avstraliya aborigenlərinin təbiətə olan əlaqələrini ifadə edən bir alətdir. Alətin ifası təbiətin və həyatın ritmini izləyir, insanların ətraf aləmlə harmoniya içində yaşaması mövzusunu vurğulayır. Alətin istifadə edilməsi, təbiətin ritmini anlamağa və ona uyğun hərəkət etməyə yönəlik bir çağırışdır. Müasir dövrdə istifadəsi Bugünkü dövrdə, Clapsticks hələ də Avstraliya aborigenlərinin ənənəvi musiqi və mədəniyyətində əhəmiyyətli bir yer tutur. Bəzi müasir musiqiçilər, bu qədim aləti müasir musiqi ilə birləşdirərək yeni üslublar yaratmışlar. Clapsticks, xüsusilə yeni nəsil musiqiçilər tərəfindən həm ənənəvi, həm də müasir səslər yaratmaq məqsədilə istifadə edilir. Clapsticks həmçinin əyləncə sənayesi və mədəni tədbirlərdə də yer alır. Festivallar, konsertlər və sənət sərgiləri kimi müasir platformalarda, bu alət Avstraliya aborigenlərinin mədəni irsini qorumaq və təqdim etmək məqsədilə istifadə olunur. Bununla yanaşı, Clapsticks müasir musiqi təhsilində də istifadə olunur, çünki bu alət, gənc musiqiçilərin ritmik bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün əlverişlidir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Clapstick
https://library.unimelb.edu.au/asc/teaching-and-learning/objects/clapsticks
https://makingmulticulturalmusic.wordpress.com/2012/08/06/make-your-own-bilma-australia-clapsticks/
https://omeka-s.grinnell.edu/s/MusicalInstruments/item/2956
https://www.earthtoys.net/blogs/earth-toys-blog/clap-sticks-a-tool-for-rhythm-connection?srsltid=AfmBOopIFBtfZ-IK5lsZdCyR43r7xylIi1UXVkcpNCjlnmcGZm91uJIJ
https://kids.kiddle.co/Clapstick
https://www.objectlessons.org/ceremony-and-celebration-faith-and-festivals/bilma-clapsticks-australia/s75/a202/
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
