Çiçəklərin Madonnası (Notre-Dame-des-Fleurs) - Fransız yazıçısı Jan Jenetin ilk romanıdır və 1943-cü ildə nəşr olunub. Axıcı və poetik üslubda yazılmış bu roman, əsasən avtobioqrafik xarakter daşıyır və bir kişinin Parisin yeraltı dünyasında keçdiyi səyahəti təsvir edir. Romandakı personajlar, əsasən cəmiyyətin kənarında yaşayan homoseksual şəxslərin real həyatdan götürülmüş prototiplərinə əsaslanır. Süjetin xülasəsi Roman trans qadın olan Dəvənin (Divine) hekayəsini danışır. Romanın əvvəlində o, vərəm xəstəliyindən vəfat edir və daha sonra müqəddəs elan olunur. Nəqli edən şəxs bu hekayələri özünü əyləndirmək üçün danışdığını bildirir, çünki o, həbsdə cəza çəkir. Güclü erotik və açıq-aşkar seksual məzmunlu bu hekayələr onun öz cinsi istəklərini stimullaşdırmaq üçün istifadə olunur. Jan-Pol Sartr bu əsəri "masturbasiyanın epikası" adlandırırdı. Dəvə Monmartr qəbiristanlığına baxan bir çardaq otağında yaşayır və bu evi müxtəlif sevgililərlə bölüşür. Onun həyatında ən önəmli şəxslərdən biri isə Zərif Ayaqlar ləqəbli fahişəxana sahibi (fransızca Mignon-les-Petits-Pieds) adlı bir adamdır. Bir gün Zərif Ayaqlar evə gənc bir cinayətkar və qatili gətirir, ona Çiçəklərin Madonnası ləqəbi verilir. Sonda Çiçəklərin Madonnası tutulur, mühakimə olunur və edam edilir. Ölüm və ekstaz bütün personajların hərəkətlərini müşayiət edir, çünki Jenet dəyərlərin tamamilə yenidən qiymətləndirilməsini həyata keçirir: xəyanəti ən yüksək əxlaqi dəyər, qətli isə bir fəzilət aktı, cinsi cazibəni isə güclü bir qüvvə kimi təqdim edir. Nəşr tarixi və qəbul Çiçəklərin Madonnası həbsxanada yazılmışdır. Jenet bu romanı məhbuslara çanta düzəltmək üçün verilən qəhvəyi kağızlar üzərində yazmışdı. Sartrın romanın ön sözündə qeyd etdiyi kimi, həbsxana nəzarətçisi Jenetin bu "icazəsiz" istifadəsini aşkar etmiş, əlyazmanı müsadirə edib yandırmışdı. Lakin Jenet ruhdan düşməyərək romanı yenidən yazmışdır. İkinci versiya sağ qalmış və Jenet onu həbsxanadan çıxararkən özü ilə götürmüşdür. Əsər əsasən 1942-ci ildə tamamlanmış və 1943-cü ilin sonunda Robert Denoël və Pol Moribien tərəfindən anonim olaraq nəşr olunmuşdur. Həmin il yalnız 30 nüsxə cildlənmişdi; əksər nüsxələr isə 1944-cü ilin avqustunda, Parisin azad edilməsi dövründə satışa çıxarılmışdır. İlk nəşr erotik əsərləri toplayan varlı kolleksiyaçılar üçün nəzərdə tutulmuşdu və gizli şəkildə satılırdı. Lakin Jenet əsərini sırf pornoqrafiya kimi nəzərdə tutmamışdı və sonrakı nəşrlərdə daha qrafik səhnələri çıxarmışdı. 1943-cü ilin noyabrında o, ilk nəşrin bir nüsxəsini ədəbiyyat jurnalı olan L'Arbalète-nin nəşriyyatçısı Mark Barbezata göndərmiş və kitab 1944 və 1948-ci illərdə yenidən nəşr edilmişdir. Jenet əsəri 1951-ci ildə Gallimard nəşriyyatı tərəfindən çap edilərkən yenidən redaktə etmiş və bəzi açıq-saçıq hissələri çıxarmışdır. L'Arbalète-nin sonrakı nəşrlərinə isə daha kiçik düzəlişlər əlavə edilmişdir. Roman məhkum və edam olunmuş qatil Moris Pilorja həsr olunub. Ədəbiyyata təsiri Roman Bit nəsli yazıçılarına böyük təsir göstərmişdir. Onun axıcı, poetik dili, arqot/slang ifadələri ilə qarışması və cəmiyyətin kənarında yaşayan insanları romantikləşdirməsi bu təsirin əsas səbəblərindən olmuşdur. Əsər zərif şəkildə normativ dəyərlərə qarşı çıxır və dilə yanaşması ilə sonrakı post-strukturalistlərin fikirlərinə öncüllük etmişdir. Jak Derrida Glas adlı əsərində Jenetin yaradıcılığına toxunmuş, Elen Siksu isə onun işlərini écriture féminine (qadın yazı tərzi) nümunəsi kimi tərifləmişdir. Jan-Pol Sartr isə Müqəddəs Jenet adlı məşhur əsərində Jenetin həyatı və yaradıcılığını, xüsusən də Çiçəklərin Madonnası romanını analiz etmişdir. Bu roman Sartrın fikrincə, Jeneti ekzistensializmin simvoluna çevirmiş və bu fəlsəfənin azadlıq haqqında baxışlarının bir nümunəsi kimi təqdim etmişdir.
https://www.goodreads.com/book/show/53003.Our_Lady_of_the_Flowers
https://www.amazon.com/Our-Lady-Flowers-Jean-Genet/dp/0802130135
https://en.wikipedia.org/wiki/Our_Lady_of_the_Flowers
https://www.britannica.com/topic/Our-Lady-of-the-Flowers
https://groveatlantic.com/book/our-lady-of-the-flowers/
https://study.com/academy/lesson/our-lady-of-the-flowers-jean-genet-summary-analysis.html
https://groveatlantic.com/book/our-lady-of-the-flowers/
Tarix : 11 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
