Chime bells (çan zəngləri) - Müxtəlif ölçülü metal zənglərdən ibarət olan və əsasən klassik və dini musiqidə istifadə edilən qədim bir musiqi aləti. Tarixi baxımdan, bu alət Çin, Avropa və Orta Şərq mədəniyyətlərində fərqli formalarda mövcud olmuşdur. Chime bells əsasən mərasimlərdə, dini ayinlərdə və simfonik musiqidə istifadə edilir. Tarixi inkişafı Chime bells-in tarixi min illərlə ölçülür. Onun ən qədim nümunələrinə Çində rast gəlinir. Ən məşhur qədim çan zənglərindən biri, Bianzhong adlanan Çin chime bells sistemidir ki, bu da eramızdan əvvəl V əsrə aiddir. Bu zənglər əsasən Çin imperator saraylarında və dini mərasimlərdə istifadə olunurdu. Avropada isə chime bells orta əsrlərdə kilsə musiqisinin mühüm hissəsinə çevrilmişdir. Bu zənglər kilsə qüllələrində və şəhər meydanlarında müəyyən vaxtları bildirmək və dini mərasimlərdə istifadə olunurdu. İngiltərə və Niderland kimi ölkələrdə chime bells musiqi məqsədləri üçün inkişaf etdirilərək daha mürəkkəb formaya salınmışdır. Konstruksiyası və materialları Material: Əsasən bürünc və ya mis ərintisindən hazırlanır. Bəzi hallarda gümüş və qızıl əlavələri də ola bilər. Səs diapazonu: Hər bir zəng fərqli ölçü və qalınlıqda olduğuna görə müxtəlif tonlarda səslənir. Asılma və quruluş: Zənglər adətən metal və ya taxta çərçivəyə asılır və xüsusi çubuq və ya çəkic vasitəsilə çalınır. Bəzi chime bells sistemləri bir neçə oktava diapazonuna malik olur ki, bu da onları melodik musiqidə daha geniş istifadə etməyə imkan yaradır. İfa tərzi və texnikası Əl ilə çalınma: Zənglər ifaçı tərəfindən xüsusi çəkic və ya metal çubuq vasitəsilə vurularaq səsləndirilir. Mexaniki sistem: Bəzi kilsə və qüllə zəngləri mexaniki sistem vasitəsilə idarə edilir və müəyyən saatlarda avtomatik səslənir. Klaviatura ilə çalınma: Müasir dövrdə bəzi chime bells sistemləri piano klaviaturası və ya xüsusi pedallar vasitəsilə çalına bilər. Müasir dövrdə istifadəsi Chime bells bu gün əsasən aşağıdakı sahələrdə istifadə olunur: Kilsə musiqisi: Kilsələrdə dini mərasimlər zamanı istifadə edilir. Simfonik və orkestr musiqisi: Müasir bəstəkarlar bəzi əsərlərində chime bells səsinə müraciət edirlər. Xüsusi mərasimlər: Milli bayramlar, toylar və digər rəsmi tədbirlərdə chime bells-in xüsusi yeri var. Dekorativ və nostalji məqsədlər: Bəzi şəhər meydanlarında və saat qüllələrində chime bells sistemi quraşdırılmışdır.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Chime_(bell_instrument)

https://www.britannica.com/art/bell-chime

https://en.wikipedia.org/wiki/Bianzhong

http://en.people.cn/n3/2022/1201/c90000-10178699.html

https://www.cits.net/china-travel-guide/chime-bell-sound-of-music-thousands-of-years-ago-.html

https://www.conf4shop.com/?category_id=3365162

https://www.google.com/search?sca_esv=0c30d914e1d01d18&sxsrf=AHTn8zo6mGYBVQAMxMHRgFsI1KN6BS8Kfg:1739299769344&q=Chime+bells&udm=2&fbs=ABzOT_CWdhQLP1FcmU5B0fn3xuWpA-dk4wpBWOGsoR7DG5zJBjLjqIC1CYKD9D-DQAQS3Z4YjCt_zZKASUdUDKak7O2xc1Zmw4FiEra-2Enu2RGc8kkNZzn3YkpdUSOJwbDc_cUOtaHWE4QmEtRV46cxClNTzHIC_geBJzGIZHRHlIG-zdtWlsZhIYvNxAMIkb8lBMrzR7Ph&sa=X&ved=2ahUKEwjgj6PHpLyLAxVDOXoKHRlqCBkQtKgLegQIEBAB&biw=1394&bih=702&dpr=2#imgrc=smxdQHCi_zdhuM&imgdii=sjegkzhZk4O4fM

Tarix : 11 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.