- Wikisun
Cahokia - Şimali Amerikanın ən böyük və ən inkişaf etmiş yerli şəhərlərindən biri. Günümüzdə ABŞ-ın İllinoys ştatında, Missisipi çayının yaxınlığında yerləşən bu qədim şəhər təxminən 1050-1350-ci illər arasında çiçəklənmişdir. Cahokia, Avropalılar Yeni Dünyaya gəlməzdən çox əvvəl Şimali Amerikanın ən sıx məskunlaşdığı bölgələrdən biri idi və burada məhsuldar kənd təsərrüfatı, inkişaf etmiş ticarət yolları və monumental memarlıq mövcud idi. Çiçəklənmə dövrü Cahokia, Missisipi Mədəniyyəti adlanan bir sivilizasiyanın mərkəzi idi. Onların şəhər planlaması və tikinti bacarıqları orta əsr Avropasının bəzi böyük şəhərlərindən belə üstün idi. Şəhərin ən məşhur xüsusiyyətlərindən biri təbii təpələrdən hazırlanmış nəhəng torpaq kurqanları (mounds) idi. Bunların ən böyüyü Monks Mound adlanan, hündürlüyü təxminən 30 metr olan nəhəng bir təpədir. Əhalinin əsas məşğuliyyətləri Kənd təsərrüfatı – Qarğıdalı (məhsuldarlıq üçün əsas qida), balqabaq və günəbaxan becərirdilər. Ovçuluq və balıqçılıq – Şəhər Missisipi çayına yaxın olduğu üçün balıq ehtiyatları bol idi. Ticarət – Cahokia, müasir ABŞ ərazisində Appalaç Dağlarından Böyük Düzənliklərə qədər geniş bir ticarət şəbəkəsinin bir hissəsi idi. Din və mədəni həyat Cahokia xalqı astronomiyaya və rituallara böyük önəm verirdi. Onların astronomik müşahidələr aparmaq üçün taxta sütunlardan ibarət dairəvi bir qurğu – "Woodhenge" tikdikləri məlumdur. Bu qurğu günəşin mövsümi hərəkətlərini izləmək üçün istifadə edilirdi. Bu da onu göstərir ki, Cahokianlar əkinçilik, ticarət və dini ayinlər üçün səma hadisələrini nəzərə alırdılar. Şəhərdə tapılan boyalı keramika, daş maskalar və insan fiqurları Cahokianın güclü dini inanc sisteminə sahib olduğunu göstərir. Qurban mərasimləri və dini festivallar da Cahokia cəmiyyətində mühüm rol oynayırdı. Süqut İqlim dəyişikliyi və resursların azalması – Əhalinin artması ilə birlikdə qida və təbii resurslar tükənməyə başladı. Sosial qarışıqlıqlar və daxili çəkişmələr – Cəmiyyətin içində iğtişaşlar və müharibələr baş vermiş ola bilər. Ekoloji problemlər – Aşırı meşə qırılması və torpağın zəifləməsi nəticəsində kənd təsərrüfatı çətinləşmişdi. Xəstəliklər və epidemiya – Ticarət yolları vasitəsilə yeni xəstəliklər yayılmış ola bilər. 1350-ci illərə doğru Cahokia demək olar ki, tamamilə tərk edilmişdi və bu, onun "Şimali Amerikanın unudulmuş şəhəri" kimi adlandırılmasına səbəb oldu. Mirası Bu gün Cahokia UNESCO Dünya Mirası Siyahısına daxil edilmişdir və arxeoloqlar burada tapıntılar üzərində tədqiqatlar aparmağa davam edirlər. Cahokia, yerli amerikalıların inkişaf etmiş cəmiyyətlər qura bilməsi haqqında ən böyük sübutlardan biri kimi qəbul edilir. Şəhərin arxeoloji qazıntıları nəticəsində tapılan əsərlər Şimali Amerikanın erkən mədəniyyətləri haqqında dəyərli məlumatlar təqdim edir. Müasir tarixçilər və antropoloqlar Cahokianı Amerikanın ilk şəhərlərindən biri kimi qəbul edirlər və onun Missisipi Mədəniyyətinin ən böyük miraslarından biri olduğunu vurğulayırlar.
https://en.wikipedia.org/wiki/Cahokia
https://cahokiamounds.org/
https://whc.unesco.org/en/list/198/
https://en.wikipedia.org/wiki/Cahokia_people
https://www.britannica.com/place/Cahokia-Mounds
https://dnrhistoric.illinois.gov/experience/sites/site.cahokia-mounds.html
https://www.okhistory.org/publications/enc/entry?entry=CA008
https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/17/lost-cities-8-mystery-ahokia-illinois-mississippians-native-americans-vanish
CjwKCAiA2JG9BhAuEiwAH_zf3guZu699twNWhi6RaWJOyUaZJbZ46HykcA_ziS0dd2dFk4fCIS0t3RoCl3cQAvD_BwE
https://www.britannica.com/place/Cahokia
https://www.livescience.com/22737-cahokia.html
https://www.washingtonpost.com/wp-srv/national/daily/march/12/cahokia.htm
https://scalar.usc.edu/works/archaeology-of-complex-societies/cahokia-1
https://www.worldhistory.org/cahokia/
https://history-maps.com/az/story/History-of-the-United-States
https://www.theguardian.com/cities/2016/aug/17/lost-cities-8-mystery-ahokia-illinois-mississippians-native-americans-vanish
https://whc.unesco.org/en/news/1065
https://www.legendsofamerica.com/cahokia-indians/
Tarix : 7 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.