• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
boyukdimdik-kolqusu

Böyükdimdik kolquşu

Böyükdimdik kolquşu (Sericornis magnirostra) - "Acanthizidae" fəsiləsinə aid ötücü quş növü. Ümumi məlumat Bu növ, Şərqi Avstraliyaya endemikdir. Temperat meşələrdə, subtropik və ya tropik rütubətli düzənlik meşələrində və subtropik və ya tropik rütubətli dağ meşələrində daha sıx bitki örtüyündə tapılır. Taksonomiya Böyükdimdik kolquşu 1838-ci ildə ornitoloq Con Qould tərəfindən təsvir edilmişdir. Cins adı olan "Sericornis", qədim yunan dilində "ipək" mənasını verən "serikos" və "quş" mənasını verən "ornis" sözlərindən götürülmüşdür. Xüsusi epitet isə latın dilində "böyük" mənasını verən "magnus" və "dimdik" mənasını verən "rostrum" sözlərindən yaranmışdır. "Sibley-Ahlquist" taksonomiyasında "Pardalotidae" fəsiləsinə daxil edilsə də, bu təsnifat mübahisəli olmuş və indi səhv olduğu məlumdur. Əvəzində, böyükdimdik kolquşu müstəqil "Acanthizidae" fəsiləsinə aiddir. Üç yarımnöv tanınır: "Sericornis magnirostra magnirostra", "S. m. viridior" və "S. m. howei". Təsvir Böyükdimdik kolquşunun uzunluğu 11.5–13 sm (4.5–5.1 düym), çəkisi isə 10 qram (0.35 uns) arasındadır. Gözləri tünd qırmızı-qəhvəyi rəngdədir, açıq sarımtıl üzü və yuxarıya doğru bir qədər əyilmiş uzun qara dimdiyi var. Üst hissələri açıq boz-qəhvəyi rəngdədir və zeytun çalarlıdır, boğazı açıq sarımtıl ağ, qarnı boz, sağrısı və quyruğu isə açıq qırmızımtıl-qəhvəyi rəngdədir. Yayılması və yaşayış yeri Böyükdimdik kolquşu Şimali Kvinslenddəki Kuktaun yaxınlığından Viktoriyadakı Melburn yaxınlığındakı Kingleyk və Dandenong silsilələrinə qədər tapılır. Üç yarımnövün yayılması ümumi yayılma sahəsi daxilində üç ayrı ərazidə müşahidə edilir: nominal yarımnöv "Sericornis magnirostra magnirostra" Kvinslenddəki Makay yaxınlığındakı Klark silsiləsindən Viktoriyadakı Şərqi Gippslanda qədər tapılır; "S. m. viridior" Şimal-şərqi Kvinslenddə Kuktaunun cənubundakı Mt Amosdan Taunsvill yaxınlığındakı Paluma silsiləsi Milli Parkına qədər yayılmışdır; "S. m. howei" isə Viktoriyanın cənubundakı Qərbi Gippsland və Strzelecki silsilələrində tapılır. Onun üstünlük verdiyi yaşayış yerləri tropiklərdə yağış meşələri və mülayim ərazilərdə rütubətli sklerofil meşələridir. Bu növ yerli quşdur və yayılma sahəsinin şimal hissəsində daha çox rast gəlinir. Çoxalma Böyükdimdik kolquşu iyuldan yanvar ayına qədər çoxalır, əsasən noyabr və dekabr aylarında. Qabıq, ot və mamırdan hazırlanmış kobud bir günbəz şəkilli yuva qurur və daxilini lələklərlə örtür. Yuva sarmaşıqlarda, ağac qıjılarında və ya palma yarpaqlarında yerləşir. Tez-tez digər növlərin, xüsusilə "sarıboğaz kolquşu"nun (Neosericornis citreogularis) tərk edilmiş yuvalarını istifadə edir. Bir dəfəyə 3–4 yumurta qoyur, yumurtaların ölçüsü 19 mm × 15 mm (0.7 düym × 0.6 düym) olur. Yumurtalar mat ağdan açıq bənövşəyi-qəhvəyi rəngdədir və böyük ucunda incə ləkələr var. İnkubasiya müddəti məlum deyil, balaların yuvada qalma müddəti təxminən 13 gündür. Yuvaları "fanquyruq kuku" (Cacomantis flabelliformis) və "qırmızıdöş kuku" (C. castaneiventris) tərəfindən parazitləşdirilir. Qidalanma Böyükdimdik kolquşu meşənin alt və orta qatlarında, tez-tez kiçik dəstələr halında qidalanır. Həşəratlarla qidalanır, o cümlədən hörümçəklər, qarışqalar, eşşək arıları, böcəklər və kəpənək sürfələri ilə qidalanır. Qidasını ağac gövdələrindən, budaqlardan və sarmaşıqlarda asılmış qalıntılardan toplayır. Qorunma statusu Böyükdimdik kolquşu geniş yayılma sahəsinə və sabit populyasiyaya malikdir və "IUCN Qırmızı Siyahısı"nda "ən az narahat edici" kimi təsnif edilir.


İstinadlar

Tarix : 5 mart 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.