Biosensor - Bioloji analizlər üçün istifadə olunan və canlı orqanizmlərdən alınan məlumatları analiz edən cihazlar. Biosensorlar müxtəlif bioloji, kimyəvi və fiziki reaksiyaları ölçərək, bu reaksiyaların nəticələrini rəqəmsal və ya vizual şəkildə təqdim edir. Bu texnologiya, tibbi sahədə xəstəliklərin erkən diaqnozu, müalicə və monitorinqi üçün böyük potensiala malikdir. Tarixi Biosensorların inkişafı 1960-cı illərin sonunda başlayıb. İlk biosensor, qlükoza ölçmək üçün istifadə edilən cihaz, 1962-ci ildə meydana gəldi və sonradan qlükoza sensoru olaraq geniş yayıldı. Bu dövr, biotexnologiya və mikroelektronikanın inkişafı ilə əlaqələndirilir. İşləmə prinsipi Bioreseptor: Bu, canlı orqanizm tərəfindən idarə olunan xüsusi bir komponentdir, məsələn enzimlər, antikorlar və ya digər bioloji molekullar. Bioreseptor müəyyən bir molekulu tanıyır və onunla reaksiya verir. Transduser: Bioreseptordan alınan məlumatları rəqəmsal və ya vizual şəkildə təqdim edən cihazdır. Transduser bu reaksiyanı ölçərək nəticələri cihazın üzərində göstərir. Sistemin iş prinsipi: Biosensorlar, bioreseptorun hədəf molekul ilə əlaqəyə girərək bir dəyişiklik yaratdığı prinsipə əsaslanır. Bu dəyişiklik, transduser tərəfindən ölçülərək nəticə verilir. Tibb sahəsində tətbiqi - Qan şəkərinin ölçülməsi: Şəkərli diabet xəstələri üçün qlükoza biosensorları geniş istifadə olunur. Bu cihazlar, xəstənin qanında qlükoza səviyyələrini davamlı izləyərək müalicəni asanlaşdırır. - İnfeksiyon xəstəliklərin diaqnozu: Mikroorqanizmlər və patogenləri sürətlə aşkar edərək infeksiyon xəstəliklərin erkən diaqnozunu təmin edir. - Kardioloji xəstəliklərin monitorinqi: Ürək ritmini və digər kardioloji göstəriciləri izləmək üçün istifadə edilir, bu da ürək xəstəliklərinin müalicəsində böyük əhəmiyyət kəsb edir. - Xərçəngin erkən aşkarlanması: Qan və digər bədən mayelərində xərçəng hüceyrələrinin markerlərini aşkar etməyə kömək edir, bu da xərçəngin daha erkən mərhələlərdə aşkar edilməsinə şərait yaradır. Gələcəyi Təkmilləşdirilmiş biosensorlar, xəstəliklərin daha sürətli və daha dəqiq diaqnozunu təmin edəcək. Yaxın gələcəkdə biosensorların daha çox sahələrdə, o cümlədən genetik analizlər, fərdi tibb və e-tibb sahələrində istifadəsi gözlənilir.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Biosensor

https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/biosensor

https://www.news-medical.net/health/What-are-Biosensors.aspx

https://www.biosensors.com/intl/

https://www.imec-int.com/en/expertise/health-technologies/biosensors

https://www.sciencedirect.com/journal/biosensors-and-bioelectronics

https://bionavis.com/applications/biosensors/

https://www.researchgate.net/figure/Basic-concept-of-a-biosensor_fig1_337408105

https://www.intechopen.com/chapters/76543

https://www.mdpi.com/1424-8220/8/3/1400

https://www.mddionline.com/medical-device-markets/7-mind-blowing-medical-biosensors

https://www.cell.com/trends/biotechnology/abstract/S0167-7799(22)00313-4

Tarix : 23 dekabr 2024

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.