Bharal - Həmçinin mavi qoyun adlanan, yüksək Himalay dağlarında yaşayan bir keçi növü. Taksonomiya Pseudois cinsinin yeganə nümayəndəsidir. Pakistan, Hindistan, Nepal, Butan, Myanma və Çinin Qansu, Ninsya, Siçuan, Tibet və Daxili Monqolustan əyalətlərində rast gəlinir. Ninsya əyalətindəki Helan dağları dünyada ən yüksək bharal sıxlığına malikdir. Etimologiya Yerli adları mandarin dilində yanyang, hind dilində bharal, barhal, bharar və bharut, tibet və Ladax dillərində na və ya sna, Spiti dilində nabo, Nepal dilində naur və Butan dilində na və ya gnao kimi tanınır. Bharal, 1973-cü ildə Corc Şaller və Piter Matiessenin Nepalə ekspedisiyasının əsas mövzusu olmuşdur. Onların şəxsi təcrübələri Matiessenin "Qar Leoparı" kitabında ətraflı təsvir edilmişdir. Bharal, qar leoparının əsas ov obyektidir. Təsvir Bu orta ölçülü keçilərin baş və bədən uzunluğu 115-165 sm, quyruq uzunluğu 10-20 sm, çiyin hündürlüyü 69-91 sm arasında dəyişir. Çəkisi 35-75 kq arasında ola bilər. Erkəklər dişilərdən bir qədər böyükdür. Yoğun xəzi boz rəngdədir. Qarın və ayaqların arxa hissəsi ağ, sinə və ayaqların ön hissəsi qara rəngdədir. Boz bel və ağ qarın arasında kömür rəngli zolaq var. Qulaqları kiçikdir və burunun üst hissəsi tünd rəngdədir. Həm erkək, həm də dişi fərdlərdə buynuzlar var və üst səthi yivlidir. Erkəklərdə buynuzlar yuxarıya doğru böyüyür, sonra yanlara doğru dönür və geriyə əyilir, tərs çevrilmiş bir bığa bənzəyir. Buynuzların uzunluğu 80 sm-ə qədər ola bilər. Dişilərdə buynuzlar daha qısa və düz olur, uzunluğu 20 sm-ə qədər çatır. Davranış və ekologiya Bharal gün boyu fəal olur, otlaq yamaclarında yemək və istirahət edərək vaxt keçirir. Əla kamuflyaj və ətraf mühitin açıq olması səbəbindən yaxınlaşan təhlükə zamanı hərəkətsiz qalır. Qidalanma Bharal əsasən otla qidalanır, lakin otun az olduğu dövrdə kol və bitkilərlə də qidalanır. Cütləşmə davranışı Bharalın cütləşmə dövrü noyabrın sonundan yanvarın ortalarına qədər davam edir. Erkəklər müxtəlif strategiyalardan istifadə edir: dişiləri qorumaq, yollarını kəsmək və təqib etmək. Quzular iyunun sonu və iyul aylarında doğulur. Təhlükələr Bharal Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı tərəfindən "Az riskli" kateqoriyasına daxil edilmişdir.
https://www.inaturalist.org/taxa/42313-Pseudois-nayaur
https://www.ultimateungulate.com/Artiodactyla/Pseudois_nayaur.html
https://www.nathab.com/know-before-you-go/asia-the-pacific/snow-leopards-himalayas/wildlife-guide/bharal/
https://animalia.bio/bharal
https://www.inaturalist.org/guide_taxa/1175298
https://www.ecologyasia.com/verts/mammals/bharal.htm
https://www.onekindplanet.org/animal/bharal/
Tarix : 19 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
