• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
benu-lexm

Bənu Ləxm

Bənu Ləxm (ərəb.: بنو لخم) — Ərəb tayfası olub, əsasən Nasridlər (daha çox tanınan adı ilə "Ləxmilər") adlı hakim sülaləsi. Bu sülalə 4–6-cı əsrlərdə müasir İraq ərazisində yerləşən əl-Hira şəhərindən idarə edərək, Sasanilər imperiyasının vassal kralı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Onlar, şimal və şərqi Ərəbistanın köçəri ərəb tayfalarına qarşı tampon zonada yerləşirdilər. Bənu Ləxmin ilk hökmdarı Əmr ibn Adi ibn Nəsr (293–302-ci illərdə hökmranlıq etmişdir) olmuşdur. Onun dövründən sonra, 5-ci əsrin sonlarına qədər İraqda Ləxmi kralları haqqında ətraflı məlumat verilməmişdir. Lakin bu dövrdən etibarən onlar Sasanilərin köçəri ərəb tayfalarına və sonradan Bizans imperiyasının ərəb müttəfiqlərinə qarşı apardığı hərbi yürüşlərdə önəmli sərkərdələr kimi meydana çıxmışlar. Bənu Ləxm (ərəb.: بنو لخم) — ərəb tayfası olub, əsasən Nasridlər (daha çox tanınan adı ilə "Ləxmilər") adlı hakim sülaləsi ilə məşhurdur. Bu sülalə 4–6-cı əsrlərdə müasir İraq ərazisində yerləşən əl-Hira şəhərindən idarə edərək, Sasanilər imperiyasının vassal kralı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Onlar, şimal və şərqi Ərəbistanın köçəri ərəb tayfalarına qarşı tampon zonada yerləşirdilər. Bənu Ləxmin ilk hökmdarı Əmr ibn Adi ibn Nəsr (293–302-ci illərdə hökmranlıq etmişdir) olmuşdur. Onun dövründən sonra, 5-ci əsrin sonlarına qədər İraqda Ləxmi kralları haqqında ətraflı məlumat verilməmişdir. Lakin bu dövrdən etibarən onlar Sasanilərin köçəri ərəb tayfalarına və sonradan Bizans imperiyasının ərəb müttəfiqlərinə qarşı apardığı hərbi yürüşlərdə önəmli sərkərdələr kimi meydana çıxmışlar. Bizans dövrü Tarixçilər Anri Lammens və İrfan Şahidə görə, Ləxmilərin Suriyaya gəlişi 4-cü əsrə təsadüf edir. Bu fikri onlar 328-ci ilə aid olan və cənubi Suriyada tapılmış Namara yazısı (Ləxmi hökmdarı İmru əl-Qays I ibn Əmrün epitafiyası) ilə əsaslandırırlar. Suriyada məskunlaşan Ləxmilər bölgənin cənub hissəsində, əsasən Cüzam və Amilə tayfalarının yaxınlığında yaşayırdılar. Lakin ehtimal olunur ki, Ləxmilər bu ərazilərdə həmin tayfalardan daha əvvəl məskunlaşmışdılar. Zamanla bu üç tayfa arasında sıx ittifaq yaranmış, hətta onlar arasında "qardaş tayfalar" statusu yaratmaq üçün saxta nəsil bağlılıqları qurulmuşdur. 630-cu illərdə baş verən İslamın Suriya fəthi ərəfəsində Ləxmilər əvvəlki nüfuzlarını itirmiş və əsasən Cüzam və Amilə tayfalarının kölgəsində qalmışdılar. Xüsusilə Cüzam tayfası daha da güclənmiş və Ləxmiləri demək olar ki, öz tərkibinə qatmışdır. Fəth ərəfəsində Ləxmilər Təbukun şimalından başlayaraq Əraba vadisi və Ölü dənizin şərqindəki səhralıq ərazilərdən tutmuş Bəlqa bölgəsinə qədər uzanan ərazilərdə, əsasən Cüzam tayfası ilə birlikdə yaşayırdılar. Bundan əlavə, Ləxmilərin bir hissəsi Ölü dənizin qərbində, cənubi Fələstində məskunlaşmışdı.[5]


İstinadlar

Tarix : 12 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.