Augustin Buzura (22 sentyabr 1938, Berința, Maramureș – 10 iyul 2017, Buxarest)-Rumıniyalı roman yazarı, esseist və psixiatr. Ümumi məlumat O, “Absenții” (Qaçqınlar, 1970) və “Recviem pentru nebuni și bestii” (Dəlilər və Heyvanlar üçün Rekviyem, 1999) kimi əsərləri ilə tanınır. Buzura Rumın ədəbiyyatında kommunizm dövrünün repressiv atmosferini, insan psixologiyasını və mənəvi çətinliklərini realist və dərin təhlillə təsvir edən ən mühüm müəlliflərdən biridir. 1989-cu il Rumın İnqilabından sonra mədəniyyət xadimi kimi fəaliyyət göstərmiş və “Rumın Mədəniyyət Fondu”nun prezidenti olmuşdur. Həyatı Augustin Buzura 1938-ci il sentyabrın 22-də Rumıniyanın Maramureș vilayətindəki Berința kəndində anadan olmuşdur. Atası Ioan Buzura kəndli, anası Ana isə evdar qadın idi. O, uşaqlığını kənd mühitində keçirmiş, bu da əsərlərindəki təbiət və insan münasibətləri təsvirlərinə təsir etmişdir. 1955-ci ildə “Kluç-Napoka Universiteti”nə tibb fakültəsinə daxil olmuş və 1961-ci ildə psixiatriya üzrə ixtisaslaşaraq həkim kimi fəaliyyətə başlamışdır. 1970-ci illərdən etibarən tamamilə ədəbiyyata yönəlmişdir. Buzura 1963-cü ildə Ana-Maria (qızlıq soyadı Pop) ilə evlənmiş, bu evlilikdən bir qızı (Anamaria) dünyaya gəlmişdir. 1989-cu il inqilabından sonra Buxarestə köçmüş, “Cultura” jurnalını təsis etmiş və 1990–2005-ci illərdə “Rumın Mədəniyyət Fondu”nun prezidenti kimi fəaliyyət göstərmişdir. 2017-ci il iyulun 10-da ürək xəstəliyindən Buxarestdə vəfat etmiş və “Bellu Qəbiristanlığı”nda dəfn olunmuşdur. Yaradıcılığı Buzura ədəbiyyata “Absenții” (1970) romanı ilə başlamış, bu əsər kommunizm dövründə Rumıniyadakı ziyalıların və adi insanların mənəvi və fiziki qaçqınlığını təsvir edir. “Orgolii” (Qürurlar, 1974) psixiatriya təcrübəsindən ilhamlanaraq insan psixikasının mürəkkəbliyini araşdırır. “Vocile nopții” (Gecənin Səsləri, 1980) və “Recviem pentru nebuni și bestii” (1999) kimi əsərlərində totalitar rejimin cəmiyyətə vurduğu zərərləri və fərdin bu sistemdəki mübarizəsini realist və simvolik üslubla təhlil edir. Onun əsərləri kommunist senzura şəraitində dolaylı tənqidi ifadələrlə diqqət çəkmiş, buna baxmayaraq geniş oxucu kütləsinə çata bilmişdir. Buzura-nın üslubu psixoloji dərinlik, ironiya və sosial tənqidlə zəngindir; o, Marin Preda və Norman Manea ilə müqayisə edilir. Əsərləri Augustin Buzura romanlar və esselər yazmışdır. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri: “Absenții” – “Qaçqınlar” (1970) – roman. “Fețele tăcerii” – “Sükutun Üzləri” (1974) – roman. “Orgolii” – “Qürurlar” (1974) – roman. “Vocile nopții” – “Gecənin Səsləri” (1980) – roman. “Drumul cenușii” – “Kül Yolu” (1988) – roman. “Recviem pentru nebuni și bestii” – “Dəlilər və Heyvanlar üçün Rekviyem” (1999) – roman. “Raport asupra singurătății” – “Yalnızlıq Haqqında Hesabat” (2009) – esse toplusu. Mükafatlar və tanınma Buzura çoxsaylı mükafatlar qazanmışdır: "Rumın Yazıçılar Birliyi Mükafatı" (1970) – “Absenții” üçün. "Rumın Akademiyası Mükafatı" (1977) – “Orgolii” üçün. "Ion Creangă Mükafatı" (1980). Əsərləri fransız, alman, macar və digər dillərə tərcümə olunmuşdur. “Orgolii” romanı 1981-ci ildə Rumın rejissoru Stere Gulea tərəfindən eyniadlı filmə çevrilmişdir. Şəxsi həyatı Buzura Ana-Maria ilə evli idi və qızı Anamaria ilə sıx bağlı idi. Psixiatriya təhsili onun əsərlərindəki insan davranışlarının dərin təhlilinə təsir etmişdir. Kommunizmə qarşı dolaylı müxalif duruşu ilə tanınmış, lakin açıq müqavimətdən çəkinmişdir. 1989-cu il inqilabından sonra Rumıniyanın mədəni dirçəlişinə töhfə vermiş, “Cultura” jurnalında və “Rumın Mədəniyyət Fondu”nda fəal işləmişdir. Mirası Augustin Buzura Rumın ədəbiyyatında kommunizm dövrünün psixoloji və sosial portretini çəkən ən böyük səslərdən biridir. Onun əsərləri totalitarizmin insan ruhuna təsirini və müqavimət yollarını əks etdirir. “Absenții” və “Recviem pentru nebuni și bestii” Rumıniyada klassikə çevrilmiş, müasir yazarlara ilham vermişdir. Buzura-nın adı Buxarestdə və Maramureșdə ədəbi tədbirlərə və mədəni mərkəzlərə verilmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Augustin_Buzura
https://www.goodreads.com/author/list/407583.Augustin_Buzura
http://www.profusion.org.uk/topic/15-augustin-buzura.aspx
https://www.themodernnovel.org/europe/europe/romania/augustin-buzura/
https://www.goodreads.com/book/show/774707.Requiem_for_Fools_and_Beasts
https://www.imdb.com/name/nm0125616/
https://romanianliterature.fandom.com/wiki/Augustin_Buzura
https://kids.kiddle.co/Augustin_Buzura
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
