Ashfaq Ahmed (22 avqust 1925 – 7 sentyabr 2004)-Pakistanlı roman yazarı, dramaturq, esseist və sufi düşüncəli yazıçı. Ümumi məlumat O, “Zavia” (Baxış Bucağı) və “Talqeen Shah” (Təlqin Şahı) kimi əsərləri ilə tanınır. Ahmed Urdu ədəbiyyatında mənəvi və fəlsəfi mövzuları işıqlandırmış, eyni zamanda “Pakistan Televiziyası” (PTV) üçün yazdığı pyeslərlə geniş kütlələrə çatmışdır. Onun əsərləri sadəlik və dərin mənalarla Urdu ədəbiyyatında mühüm yer tutur. Həyatı Ashfaq Ahmed 1925-ci il avqustun 22-də Britaniya Hindistanının Firozpur şəhərində (indiki Hindistan) Pəncabi müsəlman ailəsində anadan olmuşdur. Atası və anası haqqında dəqiq məlumatlar məhduddur, lakin ailəsi kənd təsərrüfatı ilə məşğul idi. 1947-ci ildə Hindistanın bölünməsindən sonra Pakistana, Lahora köçmüşdür. “Hökumət Kollec Universiteti”ndə (Lahor) Urdu ədəbiyyatı üzrə təhsil almış və 1950-ci illərin əvvəllərində magistr dərəcəsi qazanmışdır. Təhsil illərində gələcək həyat yoldaşı Bano Qudsia ilə tanış olmuşdur. 1950-ci illərdə “Radio Pakistan”da işə başlamış və sonradan “Pakistan Televiziyası” üçün pyeslər yazmışdır. 1960-cı illərdə Romada “Pakistan Səfirliyi”ndə mədəni attaşe kimi xidmət etmiş və Nyu-Yorkda “Ny-Йорк Universiteti”ndə qonaq müəllimlik etmişdir. Ahmed 2004-cü il sentyabrın 7-də Lahorda xərçəngdən vəfat etmişdir. Yaradıcılığı Ahmed ədəbiyyata “Ek Mohabbat Sau Afsanay” (Bir Sevgi, Yüz Hekayə) adlı qısa hekayə toplusu ilə başlamışdır. Onun əsərləri əvvəlcə sosial mövzulara fokuslansa da, zamanla sufi fəlsəfəsi və mənəviyyata yönəlmişdir. “Zavia” (1990-cı illər) adlı esse və düşüncə toplusu onun məşhur televiziya proqramından ilhamlanaraq yazılmış və böyük oxucu kütləsi qazanmışdır. “Talqeen Shah” romanı insanın daxili axtarışlarını təsvir edir. “Aik Hi Boli” (Tək Söz) kimi pyesləri PTV-də yayımlanaraq milyonlarla izləyiciyə çatmışdır. Ahmed-in üslubu sadə, lakin dərin mənalarla zəngindir; o, İqbal və Rumi-dən təsirlənmişdir və həyat yoldaşı Bano Qudsia ilə ədəbi əməkdaşlıq etmişdir. Əsərləri Ashfaq Ahmed romanlar, pyeslər, qısa hekayələr və esselər yazmışdır. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri: “Ek Mohabbat Sau Afsanay” – “Bir Sevgi, Yüz Hekayə” – qısa hekayə toplusu. “Gadaria” – “Çoban” – qısa hekayələr. “Talqeen Shah” – “Təlqin Şahı” – roman. “Zavia” – “Baxış Bucağı” (3 cild) – esse və düşüncə toplusu. “Aik Hi Boli” – “Tək Söz” – pyes. “Baba Saheba” – “Baba Saheba” – yarımçıq qalan bioqrafiya (Bano Qudsia tərəfindən tamamlanmış). “Uchhay Burj Lahore De” – “Lahorun Yüksək Qüllələri” – qısa hekayələr. Mükafatlar və tanınma Ahmed aşağıdakı mükafatları qazanmışdır: "Sitara-i-Imtiaz" (1980) – ədəbi xidmətlərinə görə. "Hilal-i-Imtiaz" (1998) – Pakistanın ikinci ən yüksək mülki mükafatı. "Pride of Performance" (1979) – incəsənətdəki töhfələrinə görə. “Zavia” proqramı və kitabları Pakistanın mədəni irsində mühüm yer tutur. Əsərləri Hindistan və digər Urdu danışan icmalarda da populyardır. Şəxsi həyatı Ahmed Bano Qudsia ilə evlənmiş və cütlük üç oğul – Aniq, Anis və Asir – böyütmüşdür. O, sufi təfəkkürünə bağlı idi və həyatının son illərində bu mövzuda yazmağa fokuslanmışdı. Qudsia ilə birlikdə Lahorda sakit həyat sürmüş və ədəbi cütlük kimi tanınmışdır. Ahmed səyahət etməyi və dinləyicilərlə ünsiyyəti sevirdi; “Zavia” proqramı onun bu xüsusiyyətini əks etdirir. Mirası Ashfaq Ahmed Urdu ədəbiyyatında mənəviyyat və humanizmi birləşdirən ən mühüm səslərdən biridir. “Zavia” və “Talqeen Shah” Pakistanın mədəni və ədəbi irsində dərin iz qoymuşdur. Onun sadə, lakin təsirli üslubu gənc yazarlara və oxuculara ilham verir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Ashfaq_Ahmed
https://www.libertybooks.com/index.php?route=product/author/info&author_id=15128&srsltid=AfmBOopbElX0-thnHjBu9rWyz4HuMHXenzKmVgX11UWLfSEIl-ZMEgJz
https://www.prideofpakistan.com/who-is-who-detail/Ashfaq-Ahmed/390
https://www.rekhta.org/authors/ashfaq-ahmad/all
https://www.goodreads.com/author/show/241142.Ashfaq_Ahmed
https://www.wikidata.org/wiki/Q3246402
https://newbooksnbooks.pk/collections/ashfaq-ahmed
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
