Ardito Desio (18 aprel 1897) - İtaliyanın Palmanova şəhərində anadan olan alpinist. O, gənc yaşlarından təbiətə və dağlara böyük maraq göstərmişdir. Təhsilini geologiya üzrə Padua Universitetində tamamlamış və İtaliyanın müxtəlif dağlıq bölgələrində tədqiqatlar aparmağa başlamışdır. Alpinizm və ekspedisiyaları Desio, həm peşəkar alpinist, həm də geoloq kimi müxtəlif ekspedisiyalarda iştirak etmişdir. O, xüsusilə Karakorum, Himalay, Şimali Afrika və Antarktida bölgələrində apardığı tədqiqatlarla tanınır. Əsas uğurları və ekspedisiyaları: K2 ekspedisiyası (1954) – Desio, 1954-cü ildə İtaliya K2 ekspedisiyasının rəhbəri olmuşdur. Bu ekspedisiyada Lino Lacedelli və Achille Compagnoni K2 zirvəsinə ilk dəfə qalxaraq tarix yazmışdır. Sahara və Liviya tədqiqatları – Desio, Şimali Afrika çöllərində neft və mineral resurslarının tədqiqi ilə məşğul olmuşdur. Antarktida ekspedisiyaları – 1960-cı illərdə İtaliyanın Antarktida tədqiqat proqramlarında iştirak etmişdir. K2 dünyanın ikinci ən hündür zirvəsidir və Everestdən daha çətin sayılır. Ardito Desio-nun rəhbərlik etdiyi İtaliya ekspedisiyası, 1954-cü ilin iyul ayında bu zirvəni fəth etməyi bacardı. O dövrdə bu, İtaliya üçün böyük bir qürur mənbəyi oldu. Ekspedisiyanın uğuru, Desionun mükəmməl təşkilatçılığı və elmi yanaşması sayəsində mümkün olmuşdur. O, hava şəraiti, yüksəklik xəstəliyi və ekspedisiyanın logistikası barədə ətraflı planlar hazırlamışdı. Elmi tədqiqatları və akademik karyerası Ardito Desio yalnız alpinist deyil, həm də dünya miqyasında tanınan bir geoloq idi. O, Milan Universitetində geologiya professoru kimi çalışmış və bir çox elmi məqalələr və kitablar yazmışdır. Onun əsas araşdırmaları bunları əhatə edirdi: Alp və Karakorum dağlarının geologiyası Sahara çölündə neft və mineral axtarışları Antarktida və Himalay dağlarında geoloji tədqiqatlar İrsi və son illəri Desio uzun və məhsuldar bir həyat yaşadı, 100 yaşını keçərək 2001-ci ildə vəfat etdi. Onun adı dağçılıq və geologiya tarixinə qızıl hərflərlə yazılmışdır. O, təkcə bir alpinist deyil, həm də dünyanın coğrafiyasını və geologiyasını dərk etməyə çalışan bir alim idi. Bu gün onun mirası İtaliya və dünya alpinistləri üçün bir ilham mənbəyi olaraq qalır.

İstinadlar

https://en.wikipedia.org/wiki/Ardito_Desio

https://www.researchgate.net/publication/283754479_The_legacy_of_Ardito_Desio_concerning_the_geological_exploration_of_Karakorum

https://www.nytimes.com/2001/12/25/world/ardito-desio-leader-of-k2-ascent-dies-at-104.html

https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2001-dec-16-me-15405-story.html

https://en.wikipedia.org/wiki/1954_Italian_expedition_to_K2

https://www.jstor.org/stable/pdf/1790890.pdf

https://www.theguardian.com/world/2017/aug/04/k2-mountain-himalayas-conquered-in-1954-italy

Tarix : 25 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.