Archibald MacLeish (7 may 1892 – 20 aprel 1982) — Amerikalı şair və yazıçı idi. O, modernist poeziya məktəbi ilə əlaqələndirilir. MacLeish Yale Universitetində ingilis dili, Harvard Universitetində isə hüquq təhsili almışdır. Birinci Dünya Müharibəsi zamanı orduya qatılmış və döyüşlərdə iştirak etmişdir. 1920-ci illərdə Parisdə yaşamışdır. ABŞ-a qayıtdıqdan sonra 1929-1938-ci illərdə Henry Luce-nin Fortune jurnalına töhfələr vermişdir. MacLeish beş il müddətində Konqres Kitabxanasının doqquzuncu kitabxanaçısı olmuşdur. Bu vəzifəyə Prezident Franklin D. Roosevelt-in təşviqi ilə təyin edilmişdir. 1949-1962-ci illərdə Harvard Universitetində Ritorika və Natiqlik üzrə Boylston Professoru kimi çalışmışdır. MacLeish yaradıcılığı üçün üç dəfə Pulitzer mükafatı almışdır. Onun ən məşhur əsərlərinə "Conquistador" (1932), "J.B." (1958) və "Ars Poetica" (1926) daxildir. Bu əsərlər onun dərin fəlsəfi düşüncələrini, insan həyatının mənasını və sənətin təbiətini araşdırır. MacLeish həmçinin ictimai fəaliyyətlə də məşğul olmuş, xüsusilə mədəniyyət və təhsil sahələrində fəal iştirak etmişdir. Archibald MacLeishin yaradıcılığı və fəaliyyəti Amerikan ədəbiyyatının və mədəniyyətinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. O, həm şeir, həm də nəsr sahəsində özünəməxsus bir üslub yaratmış və müasir ədəbiyyatın ən görkəmli nümayəndələrindən biri kimi tanınmışdır. Onun irsi həm öz dövründə, həm də sonrakı nəsillər üçün ədəbi və mədəni bir miras kimi qiymətləndirilir. Həyatı və təhsili Archibald MacLeish, 7 may 1892-ci ildə Qərbi Massaçusets ştatının Glens Falls şəhərində doğulmuşdur. O, Harvard Universitetini bitirmiş, burada hüquq təhsili almışdır. Gənclik dövründə hüquq sahəsində çalışmış, lakin sonradan yazıçı olaraq karyerasını davam etdirməyə qərar vermişdir. MacLeish həmçinin Parisdə də bir müddət yaşamış və orada Fransız mədəniyyətinə böyük maraq göstərmişdir. Bu təcrübələr onun şeir və ədəbiyyatına çox təsir etmişdir. Ədəbi fəaliyyəti Archibald MacLeish, şair, dramatik yazıçı və tərcüməçi kimi tanınır. O, XX əsr Amerika şeirinin ən önəmli nümayəndələrindən biridir. Onun əsərləri çox vaxt humanist və sosial mövzuları əhatə edir, insan hüquqları, azadlıq və dünyəvi ədalət kimi məsələləri ön plana çəkir. MacLeish həmçinin dövrünün çox məşhur mədəni tənqidçisi idi və onun şeirlərində təmkinli fəlsəfi yanaşmalar və sosial şüur müşahidə olunur. O, həm də dramatik əsərləri ilə məşhurdur. MacLeish-in yazdığı "Versus" (1934) və "J.B." (1958) kimi pyeslər, həm müasir dövrün, həm də klassiklərin təsirini birləşdirir. Onun şeirində və yazılarında təbii dünya, mövhumat, din və humanist dəyərlər arasında bir qarşıdurma var. Ən məşhur əsərləri Conquistador (1932) – Bu şeir, MacLeish'in humanist yanaşmalarını və tarixi mövzulara olan marağını əks etdirən mühüm bir əsərdir. O, bu əsərində kəşfiyyatçıların və kolonistlərin təcrübələrini ətraflı şəkildə tədqiq edir. Ars Poetica (1926) – MacLeish'in ən məşhur şeirlərindən biridir və poeziyanın təbiətini və onun gücü ilə bağlı düşündüyü məsələləri araşdırır. Bu şeir, şairin poetikasını izah edən bir sənət əsəri kimi qiymətləndirilir. J.B. (1958) – Bu pyes, biblical bir hekayənin təkrarı olaraq, dünyadakı ədalət və taleh haqqında düşüncələri əks etdirir. MacLeish, bu pyesdə Jöb kitabını dramatik şəkildə yenidən təhlil edir. The Fall of the City (1937) – Şəhərin yıxılması və onun simvolizmi üzərinə qurulmuş şeir, sosial və siyasi mövzularda yazılmış bir əsərdir. Üslubu və irsinin əhəmiyyəti MacLeish'in şeir üslubu çox vaxt formal və klassik olur, lakin əsərlərində daha da eksperimental yanaşmalar da tapıla bilər. Onun şeirindəki dərin fəlsəfi düşüncələr və humanist ideallar, dövrünün ən əhəmiyyətli mövzularından biridir. İnsan təcrübəsi, hüquq və ədalət, vətəndaşlıq məsuliyyəti kimi mövzular, onun şeir və dramlarında daima əks olunmuşdur. MacLeish həm də mədəniyyətin rolu və yazıçıların cəmiyyətdəki məsuliyyəti barədə çoxlu düşüncələrini əsərlərində paylaşmışdır. Tərcüməçi və mədəni tənqidçi MacLeish həm də tərcüməçi və mədəni tənqidçi kimi tanınır. O, Fransız şeirlərinin tərcüməsini etmiş və müxtəlif klassik əsərləri ingilis dilinə çevirmişdir. Onun yazılarında dərin təhlil və mədəni fenomenlərin təsiri geniş yer almışdır.
https://www.poetryfoundation.org/poets/archibald-macleish
https://bollingen.yale.edu/poet/archibald-macleish
https://poets.org/poet/archibald-macleish
https://www.loc.gov/item/n80015459/archibald-macleish-1892-1982-2/
https://www.britannica.com/biography/Archibald-MacLeish
https://www.beltwaypoetry.com/on-archibald-macleish/
https://mypoeticside.com/poets/archibald-macleish-poems
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
