Antonio Lobo Antunes (1 sentyabr 1942, Lissabon) - Portuqaliyalı roman yazarı, psixiatr və esseist. Ümumi məlumat O, “Memória de Elefante” (Filin Yaddaşı, 1979) və “Os Cus de Judas” (Yehudanın Oturağı, 1979) kimi əsərləri ilə tanınır. Lobo Antunes müasir Portuqal ədəbiyyatının ən görkəmli simalarından biridir və əsərlərində Anqola müstəmləkə müharibəsinin psixoloji təsirlərini, insan şüurunun dərinliklərini və cəmiyyətin mürəkkəb qatlarını təsvir edir. O, 2007-ci ildə portuqal dilində ədəbiyyatın ən nüfuzlu mükafatı olan “Camões Mükafatı”nı qazanmışdır. Həyatı Antonio Lobo Antunes 1942-ci il sentyabrın 1-də Lissabonun Benfica məhəlləsində, yüksək burjua ailəsində anadan olmuşdur. Atası João Alfredo Lobo Antunes tanınmış nevroloq və “Lissabon Universiteti”nin professoru, anası Maria Margarida Machado de Almeida Lima evdar qadın idi. Ailəsi zadəgan nəslindən gəlirdi; onun böyük babası Nazaré vikontu titulu daşımışdır. Antonio “Lissabon Universiteti”nin Tibb Fakültəsində təhsil almış və psixiatriya üzrə ixtisaslaşmışdır. 1970-ci ildə Portuqal ordusuna çağırılmış, 1971–1973-cü illərdə Anqola müstəmləkə müharibəsində hərbi həkim kimi xidmət etmişdir. Bu təcrübə onun yaradıcılığına dərin təsir göstərmişdir. 1973-cü ildə Portuqaliyaya qayıtdıqdan sonra “Miguel Bombarda Xəstəxanası”nda psixiatr kimi çalışmış, lakin 1985-ci ildən etibarən özünü tamamilə ədəbiyyata həsr etmişdir. Lobo Antunes üç dəfə evlənmişdir: ilk həyat yoldaşı Maria José Xavier da Fonseca e Costa ilə 1971–1999-cu illərdə (onun ölümünə qədər), ikinci həyat yoldaşı Maria Joao Espírito Santo Bustorff Silva ilə, üçüncü həyat yoldaşı Cristina Ferreira de Almeida ilə 2010-cu ildən. İlk evliliyindən iki qızı (Maria José və Joana), ikinci evliliyindən bir qızı (Maria Isabel) var. Yaradıcılığı Lobo Antunes ədəbiyyata 1979-cu ildə “Memória de Elefante” və “Os Cus de Judas” romanları ilə daxil olmuşdur. “Memória de Elefante” ailəvi ayrılığı, “Os Cus de Judas” isə Anqola müharibəsinin sərt gerçəkliklərini təsvir edir. “Conhecimento do Inferno” (Cəhənnəmin Tanınması, 1980) psixiatriya xəstəxanasının atmosferini və müharibənin psixoloji izlərini araşdırır. Onun üslubu William Faulkner və Louis-Ferdinand Céline-in təsirini daşıyır; mürəkkəb, şüur axını texnikası ilə yazılmış uzun cümlələr və çoxsaylı perspektivlər onun əsərlərinin xarakterik xüsusiyyətidir. Lobo Antunes-in romanları tez-tez tarixi hadisələri, şəxsi travmaları və Portuqaliyanın müstəmləkə keçmişini əks etdirir. Əsərləri Antonio Lobo Antunes 29 roman və beş xronika toplusu daxil olmaqla geniş ədəbi irs qoymuşdur. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri: “Memoria de Elefante” – “Filin Yaddaşı” (1979) – roman. “Os Cus de Judas” – “Yehudanın Oturağı” (1979) – roman. “Conhecimento do Inferno” – “Cəhənnəmin Tanınması” (1980) – roman. “Fado Alexandrino” – “Aleksandrin Fadosu” (1983) – roman. “Auto dos Danados” – “Lənətlənmişlərin Aktı” (1985) – roman. “As Naus” – “Gəmilər” (1988) – roman. “O Arquipélago da Insónia” – “Yuxusuzluq Arxipelaqı” (2008) – roman. “D’este Viver Aqui Neste Papel Descripto” – “Bu Kağızda Təsvir Olunan Həyat” (2005) – müharibə məktubları. Mükafatlar və tanınma Lobo Antunes çoxsaylı mükafatlar qazanmışdır: "Portuqal Yazıçılar Assosiasiyasının Böyük Mükafatı" (1985, 1999). "Jerusalem Mükafatı" (2005). "Camões Mükafatı" (2007) – portuqal dilində ədəbiyyatın ən yüksək mükafatı. "Juan Rulfo Mükafatı" (2008). Onun əsərləri 30-dan çox dilə tərcümə olunmuş, 2018-ci ildə isə “Pléiade Kitabxanası”nda nəşr edilmişdir ki, bu da onu Fernando Pessoadan sonra bu nüfuzlu kolleksiyaya daxil olan ikinci portuqal yazarı etmişdir. “Os Cus de Judas” və “Cartas da Guerra” əsərləri əsasında filmlər çəkilmişdir. Şəxsi həyatı Lobo Antunes üç dəfə evlənmiş və üç qızı olan bir atadır. O, Anqola müharibəsindən sonra həyatının çox hissəsini Lissabonda keçirmiş, psixiatriya təcrübəsini ədəbi yaradıcılığı ilə birləşdirmişdir. Müharibə təcrübəsi onun həm şəxsi həyatına, həm də əsərlərinə dərin təsir göstərmiş, ailəsindəki nevroloq və həkim ənənəsi isə onun tibbi mövzulara marağını artırmışdır. Mirası Antonio Lobo Antunes Portuqal ədəbiyyatında müstəmləkə keçmişinin və insan psixologiyasının ən dərin tədqiqatçılarından biridir. Onun əsərləri dünya ədəbiyyatında Faulkner və Joyce kimi ustadlarla müqayisə edilir, “Ədəbiyyat üzrə Nobel Mükafatı”na dəfələrlə namizəd göstərilmişdir. Lobo Antunes-in yaradıcılığı portuqal dilinin poetik gücünü və tarixi şüurun mürəkkəbliyini ortaya qoyur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Ant%C3%B3nio_Lobo_Antunes
https://brooklynrail.org/2008/11/books/geography-it-doesnt-exist-antonio-lobo-antunes-with-alessandro-cassin/
https://www.theparisreview.org/blog/2011/07/26/antonio-lobo-antunes-on-the-land-at-the-end-of-the-world/
https://groveatlantic.com/author/antonio-lobo-antunes/
https://www.agenciabalcells.com/en/authors/author/antonio-lobo-antunes/
https://www.newyorker.com/magazine/2009/05/04/doctor-and-patient
https://literaturfestival.com/en/authors/antonio-lobo-antunes/
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
