Treculia africana – Treculia cinsinə aid olan ağac növü. Həm qida bitkisi, həm də müxtəlif ənənəvi məqsədlər üçün istifadə edilə bilər. Meyvələri sərt və liflidir, voleybol topu böyüklüyündə ola bilər və çəkisi 8,5 kq-a (19 funt) qədər çata bilər. Şimpanzelərin bu meyvələri qırmaq və yeyə biləcəkləri kiçik hissələrə bölmək üçün alətlərdən istifadə etdikləri müşahidə olunmuşdur. Meyvələr poli̇fenollar ehtiva edir. Botanikal xüsusiyyətlər Yaşıl bölgələrdə və meşələrdə yetişir. Bu növ 30 m (98 fut) hündürlüyə qədər böyüyə bilər. Gövdənin dövrəsi 6 metrə (20 fut) çata bilər. Qabığı boz rəngdədir və krem rəngli lateks ifraz edir. Yarpaqlar böyükdür və yuxarı hissəsi tünd yaşıl, alt hissəsi isə daha açıq rəngdədir. Yarpaqlar iki sırada yerləşir. Çiçəklənmələr uniseksual, bəzən biseksual, ya da qlobozdur və yarpaq ocaqlarında və ya köhnə ağac və budaqlarda yetişir. Çiçəklənmə dövrü oktyabrdan fevraladək davam edir. Meyvə böyük, yuvarlaq və sarımtıl-yaşıl rəngdədir. Bölgəyə və ətraf mühit şəraitinə bağlı olaraq, meyvə il boyu yığıla bilər. Afrika çörək meyvəsi çox böyük bir meyvə olub, çəkisi 8,5 kq-a qədər çata bilər. Bu böyük toxumlu meyvələr çiy halda yeyilə bilər. Adətən onlar şorba, qazan yeməkləri və düyü, qarğıdalı və yams ilə birlikdə istifadə ediləcək şəkildə bişirilir və ya qovrulur. Toxum nüvəsi meyvədən daha çox istifadə edilir və Cənubi Nigeriyanın İbo etnik qrupunun tərəfindən bir ləzzət olaraq qəbul edilən ‘ukwa’ yarması hazırlamaq üçün istifadə olunur. Meyvə pulpası spirtsiz içki hazırlamaq üçün istifadə oluna bilər. Ağacın odunu kağız və selüloz istehsalı, yanacaq, kömür, mebel və oyma işləri üçün uyğun gəlir. Afrika çörək meyvəsinin toxum istehsalı əhəmiyyətlidir, yetkin bir ağac hər il 30 meyvə istehsal edir. Toxumlar (un və yarmanın hazırlanması üçün istifadə olunur) xüsusilə B1, B2, B3 və A vitaminləri ilə zəngindir. Onlar həmçinin yüksək miqdarda sink, dəmir, fosfor və maqnezium ehtiva edir. Həqiqətən, 100 q çiy toxum, eyni miqdarda bananla müqayisədə demək olar ki, iki dəfə çox kalium ehtiva edir. Bundan əlavə, toxumlar soya lobya ilə müqayisədə daha çox zülal ehtiva edir.
https://en.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Treculia_africana&wprov=rarw1
http://news.bbc.co.uk/earth/hi/earth_news/newsid_8427000/8427974.stm
https://doi.org/10.1016%2F0308-8146%2892%2990262-Z
http://www.zambiaflora.com/speciesdata/species.php?species_id=184170
https://www.nichd.nih.gov/health/topics/ntds/conditioninfo
http://www.africamuseum.be/collections/external/prelude/view_plant?pi=912537
http://www.catalogueoflife.org/col/details/species/id/15372915/source/tree
http://www.nutrecul-agroforestry.com/
http://archive.unu.edu/unupress/unupbooks/80364e/80364E0h.htm
Tarix : 29 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
